लडाख येथे ३८ किमी रस्ता निर्माण करणारे सुलतानाम चोंजोर !!

लडाखच्या ७९ वर्षीय सुलतानाम चोंजोर यांनी स्वतःची पूर्ण संपत्ती विकून लडाख मधील झनस्कर सारख्या दुर्गम भागात ३८ किमी रस्ता बनवला आहे. चोंजोर ह्यांनी संपत्ती विकून ५७ लाखाचे जेसीबी मशीन विकत घेत रस्ता निर्माण केला आहे. ह्या अद्वितीय कार्यासाठी त्यांना ह्यावर्षी पद्म पुरस्काराने गौरविण्यात आले आहे. 

लडाख हा भारताचा एक केंद्रशासित प्रदेश आहे. २०१९ साली त्याला मान्यता मिळाली. भारतीय उपखंडातील उत्तर भागात आणि काराकोरमच्या आसपास आहे. एकेकाळी लडाखला आंतरराष्ट्रीय व्यापार मार्गांच्या महामार्ग रस्त्यावरच्या जागेचे अतिशय महत्त्वाचे स्थान प्राप्त झाले होते. परंतु, चिनी अधिकाऱ्यांनी १९६० च्या दशकात लडाखची तिबेट व मध्य आशिया यांच्यामधली सीमा बंद केल्यामुळे पर्यटन वगळता आंतरराष्ट्रीय व्यापार कमी झाला. १९७४ पासून, भारत सरकारने लडाखमधील पर्यटनवृद्धीस यशस्वीरीत्या प्रोत्साहित केले आहे. रणनीतिदृष्ट्या महत्त्वाचा भाग असलेला जम्मू-काश्मीरचा लडाख हा भाग असल्याने या भागात भारतीय लष्कराची मजबूत उपस्थिती आहे. पण ह्याच बरोबर आज लडाख मध्ये सुलतानाम चोंजोर ह्यांचे नावही आदराने घेतले जाते कारण जगावेगळं कार्य त्यांनी प्रत्यक्षात साकारले आहे.

लडाखमधील कारगिल जिल्ह्यातील जानस्कर भागात आपली वडिलोपार्जित संपत्ती विकून स्थानिक लोकांच्या समस्या सोडविण्यासाठी रस्त्याचे प्रकल्प त्यांनी हाती घेतले. हा प्रवास तसा सोपा नव्हता. लडाखमधून हिमाचल व इतर भागाकडे जाण्यासाठी अनेक दिवस चालल्यानंतर स्थानिकांना वाहनांसाठी मोठी रक्कम मोजावी लागत होती आणि ह्यातून वेळ आणि शारीरिक कष्ट दोन्ही लागत असत. ह्यांतूनच मार्ग काढत सुलतानाम चोंजोर ह्यांनी जम्मू-काश्मीर मधील रामजाक ते जानसकरमधील करग्यक पर्यंत ३८ किमी लांबीचा रस्ता तयार केला. मे २०१४ ते जून २०१७ पर्यंत त्यांनी ३८ किमी लांबीचे अंतर त्यांनी पूर्ण केले. १९६५ - २००० ह्या प्रदीर्घ कालावधीत राज्य हस्तशिल्प विभागात सुलतानाम चोंजोर कार्यरत होते. 

रस्ता निर्मितीसाठी काही स्थानिक लोकांकडून, नगरसेवक आणि  व्यापाऱ्यांकडूनही त्यांना पैशांची मदत मिळाली कारण स्थानिक लोक ह्या कामासाठी त्यांच्या बाजूने उभे होते. इतरांच्या वेदना व त्रास पाहून त्यांना रस्ता तयार करण्याची प्रेरणा मिळाली. वर्षातून फक्त ३-४ महिने त्यांना काम करता येत असे कारण वातावरण आणि बर्फवृष्टीमुळे रस्त्यावर काम करणे शक्यच नव्हते. पण ह्या अवघड परिस्थितीही त्यांनी हाती घेतलेले कार्य पूर्ण केले. पुढे B.R.O ने ह्या रोडचे रुंदीकरण आणि विस्तारीकरण केले आहे. 

सुलतानाम चोंजोर साधी राहणीमान पसंत करतात, म्हणून त्यांना मोठ्या प्रमाणात आज आर्थिक मदतीची गरज नाही. राज्य सरकारकडून मिळत असलेल्या नियमित मासिक पेन्शनवर त्यांचा उदरनिर्वाह आणि आनंदी आयुष्य सुरू आहे. आज त्यांची एवढीच इच्छा आहे की लडाख मधील बाकी जिल्ह्यात रस्ते निर्माण व्हावे आणि संपूर्ण लडाख प्रदेश रस्त्यांनी एकमेकांना जोडला जावा ज्यामुळे स्थानिकांना त्याचा लाभ घेता येईल. लोककल्याणासाठी कटिबद्ध असलेले सुलतानाम चोंजोर ह्यांच्या भावी वाटचालीस मनापासून सदिच्छा आहे. 

✍️ सर्वेश फडणवीस 

#पद्म_गौरव #padmashri #tsultrimchonjor#prideofsocialwork #prideofladakh#PeoplesPadma