वं. प्रमिलमावशी मेढे..राष्ट्र सेविका समितीच्या पूर्व प्रमुख संचालिका ही जगन्मान्य ओळख आहेच पण त्याही पलीकडच्या प्रत्येकाला आपल्या घरातील एक ज्येष्ठ सदस्य असल्याची अनेकांची भावना आजही त्यांच्याप्रती आहे आणि ही ओळख सुद्धा तितकीच सार्थ ठरते आहे.
मावशी म्हणजे आईची बहीण. एक मायेचा झरा.एक आधार. आईसारखेच प्रेम व माया करणारी हक्काचे आश्रयस्थान.आज अहिल्या मंदिरात अर्थात मातृतीर्थावर ज्यांचा सहवास,भेट प्रत्येकाला समृद्ध करते आणि पुन्हा ओढीने भेटण्याचा कायमच आग्रह धरतात अशा वं.प्रमिलमावशी मेढे. माया,ममता,आपुलकी,प्रेम आणि निरागस व्यक्तिमत्त्व म्हणजे वं. मावशी यांना भेटल्यावर प्रत्येक जण "अद्भुत व्यक्तिमत्त्व" हेच संबोधित करेल.आज वयाच्या या टप्प्यावर असून सुद्धा नवं शिकण्याची त्यांची इच्छा अचंबित करणारी आहे. राष्ट्र सेविका समितीच्या पूर्व संचालिका असताना संपूर्ण भारत भ्रमण,अनेक संस्कृती स्वतः बघितलेल्या असतांना त्यावर अभ्यासपूर्ण माहिती असणारे असे हे चालतेबोलते शब्दकोशच आहे. स्वेच्छा निवृत्ती स्वीकारून आज पूर्णवेळ राष्ट्र सेविका समितीत मावशी जीवन व्यतीत करत आहेत. प्रदीर्घ काळ संघटनेचा असलेला अनुभव याही वयात आश्चर्यकारक वाटतो. त्यांना भेटल्यावर प्रत्येकवेळी नवनवीन माहिती मिळत असते.मनाने चिरतरुण आणि सतत क्रियाशील असणाऱ्या मावशी नव्या पिढीसाठी प्रेरणास्थान आहेत. कोणतेही काम करताना एक ध्येय,एक साध्य,एक आदर्श,एक दैवत असावे हे प्रमिल मावशी आवर्जून सांगतात. राष्ट्राची उपासना करताना उपास्य दैवत हे भारतमाताच असावे हेच त्या नेहमी सांगतात. स्त्री ही नैसर्गिकदृष्ट्या अष्टावधानी असतेच. स्त्रीने काळानुसार स्वतःत बदल करावे. नव्या गोष्टी आत्मसात करण्याची तयारी असावी हाच त्यांचा आग्रह आहे.
आज दायित्वमुक्त असतांना सुद्धा अहिल्या मंदिरात गेल्यावर सगळ्यात पहिले भेट होते ती वं. प्रमिल मावशी यांचीच. कुठे पुस्तक किंवा प्रार्थना म्हणतांना किंवा वर्तमानपत्र वाचत असतांना त्या दिसतात. मग आनंदाने स्वागत करतात, कुटुंबातील प्रत्येकाची आस्थेने चौकशी करणे,घरातील वृद्ध असणाऱ्यांची विशेष माहिती घेणे हे प्रत्येकाला आपलं कुणीतरी नात्यातच आहे असे वाटणारी त्यांची देहबोलीतून कायम व्यक्त होत असते. अत्यंत शांत,संयमी, याही वयात स्वतःचे काम स्वतः करत आहेत. आज स्त्रियांच्या सगळ्यात मोठ्या संघटनेच्या प्रमुख राहून सुद्धा अतिशय सहजतेने त्यांचा वावर असतो. कुठेही मीपणा व मोठेपणा नाही. खरंतर राष्ट्र सेविका समितीचे कार्य बघताना प्रमुख संचालिका हे सर्वोच्च दायित्व आहे. बरेचदा आपण एखाद्या मोठ्या दायित्व असणाऱ्या व्यक्तीला भेटलो तर आपल्यात आणि त्यात एक वेगळं दुरत्व जाणवतं पण वं.प्रमिल मावशींना भेटल्यावर असे जाणवणारच नाही. त्यांच्याशी भेटून,बोलून कुठेही मोठेपणा जाणवतच नाही. मातृहृदयी प्रेमाने बहरलेले व्यक्तित्व म्हणजे प्रमिल मावशी. आजही वं.प्रमिल मावशी यांचा सततचा सहवास आणि मार्गदर्शन हे कायमच विचार देत असतात. कुठल्याही घटनेवर त्यांची दृष्टी सकारात्मकता प्रदान करत असते. त्यांच्याबद्दल सांगायचं झालं तर गीतेतील हाच श्लोक आठवतो…
अद्वेष्टा सर्वभूतानां मैत्रः करुण एव च ।
निर्ममो निरहङकारः समदुःखसुखः क्षमी ॥
आज सर्वत्र स्त्री शक्तीचा जागर होत असताना स्व कर्तृत्वाने, आणि राष्ट्र कार्यात मौलिक योगदान दिल्याने आणि सद्गुणी व्यक्तिमत्त्व म्हणून वं मावशी आदरणीय,पूजनीय आहेत. नुकताच जीवनकार्याच्या गौरवार्थ वं.प्रमिल मावशी यांना श्रीमती नाथीबाई दामोदर ठाकरसी महिला विद्यापीठाने डी.लिट देऊन त्यांचा गौरव केला आहे. डी.लिट मिळाल्यावर शिवशाहीर बाबासाहेब पुरंदरे यांनी वं.मावशी यांचे अहिल्या मंदिरात जाऊन अभिनंदन ही केले. त्यावेळी एक हृद्य सोहळा उपस्थित प्रत्येकाने अनुभवला आहे.
खरंतर मी स्वतःला भाग्यवान समजतो की आठ-पंधरा दिवसांतुन एकदा फोन करत नवीन लेखन,नवे विषय,नवी माहिती घेण्याचे आमचे आदान-प्रदान सुरू असते. मग भेटल्यावर स्मार्टफोन विषयी वं मावशींची माहिती जाणून घेण्याची इच्छा आजही अचंबित करते. त्या मला कायम म्हणतात की,'माणसाने काळानुसार update असावे.' त्यांना भेटायला गेल्यावर त्यांचे अनुभव कथन म्हणजे माझ्यासाठी नेहमीच पर्वणी असते. आणि आज माझे जे बाहेरून मित्र येतात त्यांना मावशींच्या भेटीला आवर्जून घेऊन जातो. प्रत्येकाचे अनुभव शब्दांच्या पलीकडचे असतात. वं.मावशींचे कार्य आणि कर्तृत्व सदैव प्रेरणादायी ठरावी हीच सदिच्छा आहेच. परमेश्वराने उदंड आयुष्य व निरामय आरोग्य प्रदान करो हीच त्याच्या चरणी प्रार्थना.
✍️ सर्वेश फडणवीस
#आयुष्य_जगणारी_माणसं
No comments:
Post a Comment